Dzisiejsza data:

Annopol          

          Miasto położone w powiecie kraśnickim, na południowo-zachodnim skraju Wyżyny Lubelskiej, na pograniczu Wzniesień Urzędowskich i Małopolskiego Przełomu Wisły, leży na prawym wysokim brzegu Wisły, siedziba władz miejsko–wiejskiej gminy.

Historia

Mapa Annopola

Warto zobaczyć:

kościół św. Joachima i Anny:

           - Sanktuarium św. Anny (1740), kryty gontem

Dawny kościół św. Joachima i Anny w Annopolu

           - Murowany kościół według projektu Stanisława Fertnera (1936 – 1938)

Kapliczka, ul. Radomska

Ośmiorak, murowany, (2 połowa XIX wieku)

Park krajobrazowy (XIX/XX wiek)

Spichlerz, murowany, (XIX/XX wiek)

Ul. Kościuszki: domy nr 4, 8, 10, 12 (początek XX wieku)

Ul. Lubelska: domy nr 1, 9, 13, 27 murowane (lata 20. XX wieku)

Brama, mur./kam. (XIX wiek)

Gorzelnia (1909, od około 1920 młyn)

Cmentarz żydowski - więcej ...

Małopolski Przełom Wisły

Historia

             Miejscowość leżała przy wczesnośredniowiecznym szlaku nadwiślańskim prowadzącym z terenów Mazowsza i środkowej Polski na Ruś i do Grodów Czerwieńskich.

           Był to ważny punkt w handlu zbożem, miejsce przeładunku zboża na galary dla dalszego spływu Wisłą. Dokładna data założenia Annopola nie jest znana. Pierwsza wzmianka o istnieniu Annopola pochodzi z 1724, kiedy to miasto otrzymało przywilej na jarmarki i targi. Miasto zostało założone na gruntach wsi Rachów (należących w XVI i XVII wieku do szlacheckich rodzin Rachowskich, Czyżowskich, Morsztynów, w połowie XVII wieku do Tymińskich) przed 1740 prawdopodobnie przez Jana Tomasza Morsztyna – kasztelana wiślickiego i starostę sieradzkiego. W 1740 Jan Tomasz Morsztyn ufundował drewniany kościół, który był konsekrowany w 1741 roku. W 1761 ówczesny właściciel Rachowa, Antoni Jabłonowski otrzymał przywilej miejski od króla Augusta III Sasa i nadał miastu nazwę Annopol, na cześć swej zmarłej żony – Anny. Z lat 1778 i 1790 zachowały się odciski pieczęci miejskiej z postacią Świętej Anny oraz z napisem „Pieczęć miasta Annopola czyli Rachowa”. Do drugiej połowy XVIII wieku Annopol w dalszym ciągu nazywano Rachowem.

           Podczas konfederacji barskiej (1768 - 1772) w Annopolu zatrzymał się ze swym oddziałem Drewicz, a w 1771 znany dowódca partyzanckiego oddziału Sawa-Caliński stoczył pod Annopolem potyczkę z wojskami Suworowa. W czasie insurekcji kościuszkowskiej (1794) w Annopolu działała Komisja Porządkowa Lubelska, która kierowała całokształtem powstania na tym terenie. W kwietniu 1794 miała tu miejsce potyczka z oddziałami rosyjskimi, a 17 maja przez Wisłę przeprawił się wraz ze swymi oddziałami generał Grochowski po potyczce z Rosjanami.

           Od 1795 był w zaborze austriackim, od 1809 w Księstwie Warszawskim, od 1815 w zaborze rosyjskim (Królestwo Polskie). W powstaniu listopadowym 1830 - 1831 rejon Annopola objęty był akcją zbrojną oddziałów polskich, skierowaną przeciwko rosyjskiemu korpusowi gen. Kreutza. 15 września 1831 roku korpus polski gen. Ramorino w walce z Rosjanami przeszedł w rejon Rachowa i po stoczeniu ostatnich walk pod Borowem i Kosinem 15 i 16 września 1831 roku przeszedł granicę austriacką i złożył broń. W 1833 w rejonie Annopola prowadziła działalność zbrojna partyzantka pułkownika Józefa Zaliwskiego. Małe oddziały pod dowództwem Białkowskiego i Łubieńskiego - wspomagane żywnością i ekwipunkiem przez miejscową ludność stoczyły dwie potyczki z Kozakami, między innymi w rejonie Rachowa i Świeciechowa.
           26 stycznia 1863 roku u bram Annopola oddział wojsk powstańczych stoczył walkę z Rosjanami pod Wólką Rachowską, a 22 września tego roku powstańcy na krótko opanowali miasto. Decyzją władz rosyjskich Annopol, za aktywny udział w powstaniu, w 1870 stracił prawa miejskie, które odzyskał dopiero w 1996.

            W czasie I i II wojny światowej przyczółkowe położenie Annopola było przyczyną poważnych zniszczeń. W czasie I wojny światowej Annopol w rejonie walk frontowych znalazł się już w sierpniu 1914. Wojska austriackie prowadziły natarcie na pozycje rosyjskie w kierunku Kraśnika. Kontrofensywa Rosjan wyparła Austriaków za Wisłę. Ponowna ofensywa Austriaków nastąpiła w czerwcu 1915. Przez Wisłę zbudowano wtedy most pontonowy, po którym przeprawiały się oddziały, a wraz z nimi I Brygada Legionów dowodzona przez Józefa Piłsudskiego.  6 września 1939 wycofujący się pod naporem niemieckiej 4 Dywizji Piechoty Polacy wysadzili most na Wiśle. Do 13 września trwała obrona przeprawy przez oddziały kawalerii majora Jerzego Majewskiego (zginął w czasie tych walk) i batalionu piechoty z 8 pp. pod dowództwem kapitana Jana Szwagierka z ośrodka zapasowego Wielkopolskiej Brygady Kawalerii.

            W czasie okupacji hitlerowskiej utworzone tu było getto dla około 2 tysięcy Żydów, w pobliskim Rachowie hitlerowscy zorganizowali obóz pracy dla Żydów. 3 listopada 1943 roku przywieźli tu 630 Żydów z obozu pod Kraśnikiem. Szczególnie tragiczna była pacyfikacja miejscowości Borów 2 lutego 1944 roku, podczas której wieś została prawie doszczętnie zniszczona a mieszkańcy (806 osób) - wymordowani.

            W okresie od lipca 1944 roku do 12 stycznia 1945 roku miasto Annopol znalazło się na linii frontu niemiecko - sowieckiego. Zostało niemal doszczętnie zniszczone.

            Po wojnie nastąpił szybki okres odbudowy miasta, największy rozwój Annopola przypada na lata 1952 - 1959 w związku z uruchomieniem kopalni fosforytów oraz po 1990, kiedy zostało otwartych wiele małych prywatnych zakładów produkcyjnych i usługowych.

            W Annopolu znajduje się ponad 600 metrowy most (drugi, co do długości w Polsce), rozciągnięty nad szeroko rozlaną Wisłą.

Źródła:

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom 1, Warszawa 1880

Marek Nasiadka, Powiat kraśnicki, leksykon krajoznawczy, Kraśnik 2010

Mapa Annopola:

{google_map}Annopol,Poland{/google_map}

Grafika losowa