Michał Jan Heydenreich
Heidenreich, pseudonim Kruk
(19 września 1831 Warszawa – 8 kwietnia 1886 Lwów)
wojskowy, uczestnik powstania styczniowego
rodzina
syn Karola Niemca i Eugenii Chaignon Francuski
brat Władysława, urzędnika kolejowego w Petersburgu
poślubił Annę z Raczkowskich
mieli syna Marka Ferdynanda, księgarza, organizatora występów aktorów polskich w Petersburgu, w październiku 1921 został rozstrzelany za udział w spisku
biogram
Ukończył Akademię Sztabu Generalnego w Sankt Petersburgu, w stopniu podporucznika otrzymał przydział do Sztabu Generalnego w Petersburgu. Związany z tajnymi komitetami polskimi, był członkiem konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich założonego przez Zygmunta Sierakowskiego. Przeniesiony do Warszawy wszedł w skład Wydziału Wojny Komitetu Centralnego Narodowego.
Po wybuchu powstania został mianowany naczelnikiem wojennym województw podlaskiego i lubelskiego. Podporządkował sobie mniejsze partie powstańcze, przegrał pod Kaniwolą, zwyciężył pod Chruśliną, odniósł pod Żyrzynem największe zwycięstwo Polaków w tym powstaniu rozbijając rosyjski konwój poczty pieniężnej osłaniany przez 550 żołnierzy i dwa działa. Wziął wtedy licznych jeńców, zdobył przesyłkę pieniężną w wysokości 200 000 rubli. Po tej bitwie został mianowany generałem. Po klęsce w bitwie pod Fajsławicami wycofał się do Galicji. Stanął na czele zgrupowania, które miało przebić się z Galicji w lubelskie. Jego oddziały zostały rozproszone pod Poryckiem, sam ze sztabem i małą eskortą Krakusów wrócił w lubelskie. Po przegranej bitwie pod Kockiem, przez Romualda Traugutta został mianowany dowódcą I korpusu, jednak wobec upadku powstania nie objął tej funkcji, wyjechał do Francji. Wziął udział w wojnie francusko-pruskiej, później osiadł we Lwowie, gdzie prowadził warsztat rzemieślniczy.
Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
kalendarium
1862 – w stopniu kapitana został przeniesiony do Warszawy
1862 – jako podpułkownik został przydzielony do sztabu 2 Dywizji Kawalerii stacjonującej w Królestwie Kongresowym
1863 czerwiec – został mianowany naczelnikiem wojennym województw lubelskiego i podlaskiego
1863 lipiec 24 – przegrał bitwę pod Kaniwolą
1863 sierpień 4 – odniósł zwycięstwo w bitwie pod Chruśliną
1863 sierpień 8 – rozbił konwój poczty pieniężnej pod Żyrzynem
1863 sierpień 22 – Rząd Narodowy rozkazem dziennym mianował go generałem
1863 sierpień 24 – poniósł klęskę w bitwie pod Fajsławicami
1863 wrzesień – brał udział w Krakowie w radzie wojennej naczelników wojskowych województw południowych, w czasie której opracowano plan kampanii jesiennej
1863 listopad 1 – jego oddziały zostały rozproszone pod Poryckiem
1863 listopad 3/4 – w nocy przekroczył granicę ze sztabem i garstką ludzi
1863 grudzień 25 – poniósł porażkę w bitwie pod Kockiem
1863 grudzień 29 – przekroczył granicę austriacką pod Kochanami
1864 luty – zatrzymał się na krótko u hrabiego Teodora Mycielskiego w Chocieszewicach, gdzie został aresztowany przez policję pruską
1864 marzec 11 – uznano, że należy go przewieźć do aresztu śledczego w Poznaniu
1864 marzec 14 – uciekł z aresztu
1870 – 1871 – wziął udział w wojnie francusko-pruskiej, jako szeregowiec w Gwardii Narodowej
1871 styczeń 19 – bitwa pod Buzenval, za którą otrzymał medal wojskowy
1872 – został zainicjowany w paryskiej loży masońskiej
1872 – powrócił do Galicji i osiadł w Chrostkowie, pracując na kolei
1872 – osiadł we Lwowie, otworzył zakład pończoszniczy
1877 maj – przebywał w Londynie na rozmowach w sprawie pomocy dla zbrojnego wystąpienia Polaków w związku z toczącą się wojną rosysko-turecką
źródła:
Stefan Kieniewicz, Powstanie styczniowe, Warszawa 1972
Marek Nasiadka, Powiat kraśnicki, leksykon krajoznawczy, Kraśnik 2010
Słownik biograficzny historii Polski, Ossolineum, Wrocław 2005