Jakub Lubelczyk

(1520/1530 – po 1564)

pisarz, tłumacz, poeta religijny

           Pochodził prawdopodobnie z Lublina. Forma nazwiska wskazuje pochodzenie mieszczańskie lub nawet plebejskie.Sam siebie nazywał „mały służebniczek”.

          Około roku 1559 był przyjacielem i sekretarzem Mikołaja Reja, któremu prawdopodobnie pomagał przy opracowaniu niektórych dzieł z tego okresu.

          Poświadczone są jego związki z Małopolską, gdzie był ministrem jakiegoś zboru kalwińskiego, z Krakowem i Pińczowem, gdzie wraz z innymi teologami brał udział w przekładzie biblii na język polski.

          Znał biegle łacinę, prawdopodobnie niemiecki, hebrajski i grecki oraz polski, którą dokumentuje bogata twórczość w języku polskim.

          Przełożył Księgę Hioba oraz Psałterz Dawida,  który wydał z nutami i objaśnieniami prozą na 20 lat przed psałterzem Kochanowskiego.

          Dokonał też przekładu łacińskiego hymnu Andrzeja Trzecieskiego Oratio pro republica et rege na Modlitwę za Rzeczpospolitą i za Króla, która była pierwszym projektem hymnu państwowego i miała zastąpić średniowieczną Bogurodzicę.

Oto jej początek:

Racz, Panie Chryste, z miłosierdzia Twego

być sprawcą Polski i Księstwa Litewskiego,

Króla Augusta z jego poddanymi

chowaj w łasce Twej miłościwie z nimi.

Aby szczęśliwie ta Rzeczpospolita

kwitnęła zawżdy wszem dobrem obfita,

byśmy w pokoju tu z Twej łaski trwali,

wolę Twą świętą prawdziwie poznali.

Raczże przedłużyć, Panie, żywot jego,

aby doczekał potomstwa godnego,

a iżby zawżdy tu mógł żyć w pokoju,

a był fortunny ustawicznie w boju.

K temu skończenie tego tu żywota

racz dać szczęśliwie bez wszego kłopota,

a potem z Tobą, nasz miły Panie,

na wieki wieczne w niebie przebywanie.

          Był również autorem szeregu pieśni religijnych, śpiewanych przez protestantów, drukowanych okazjonalnie i wydanych w zbiorze Wirydarz krześcijański.

         Współpracował z wybitnym kompozytorem Cyprianem Bazylikiem, który tworzył muzykę do jego tekstów.

          Niektóre jego pieśni znalazły się w kancjonałach Seklucjana i Groickiego.

wybrane dzieła:

1558 - Psałterz Dawida, onego świętego, a wiecznej pamięci godnego krola i proroka, teraz nowo na piosneczki po polsku przełożony a według żydowskiego rozdziału na pięcioro ksiąg rozdzielony, a dla lepszego zrozumienia są przydane argumenta i annotacyje, to jest krociuchne wypisanie, iżby wiedzieli ci, co go używać będą, co ktory psalm w sobie zamyka. Też dla łacniejszego znalezienia rejestr wszytkich psalmow na końcu jest przydany. Kraków, u Wirzbięty /transkrypcja tekstu Roman Mazurkiewicz/

1558 - Wirydarz krześcijański pięknie przyprawiony a z "Pisma Świętego" wdzięcznymi zioły zasadzony, ku pociesze wiernym ludziom za Krystusem krzyż noszącym nowo uczyniony i uszczepiony. Kraków, u Wirzbięty

1559 – Modlitwa za Rzeczpospolitą i za Króla