Dzisiejsza data:

Cerkiew greckokatolicka (św. Jana Chrzciciela) w Śniatyczach istniała od co najmniej 1722 roku.

          Obecna, wtedy św. Jana Ewangelisty, została wzniesiona na tym samym miejscu w 1838, przez hrabiego Antoniego Załuskiego. Po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875 zamieniono ją na prawosławną. W 1918 rekoncyliowana na kościół rzymskokatolicki, wkrótce została odnowiona. Podczas II wojny światowej na krótko przejęli ją prawosławni. W latach 60-tych XX wieku przeszła gruntowny remont. Obecnie jest świątynią filialną parafii w Dubie.

Usytuowana jest w środku wsi. Drewniana o konstrukcji zrębowej, oszalowana, na kamiennej podmurówce, prezbiterium zwrócona na północ. Trójdzielna – składa się z długiej, prostokątnej nawy, węższego, krótkiego, trójbocznie zamkniętego prezbiterium i małego, niskiego przedsionka o szerokości równej szerokości prezbiterium. Do prezbiterium od wschodu przylega czworoboczna, niewielka zakrystia (zapewne dobudowana w 1919).

Wewnątrz w zakrystii i prezbiterium jest płaski strop, nawa przykryta jest stropem z łukowymi zaskrzynieniami przy ścianach bocznych (pozorne sklepienie łukowe). Strop nawy (z tendencją do uginania się) został podparty czterema słupami. Jej ściany wzmocnione są lisicami. Nawa otwarta jest na prezbiterium półkolistym łukiem z belką tęczową. Chór muzyczny przy ścianie frontowej nawy wsparty jest na dwóch słupach, ma prosty parapet. Ściany pomalowano na olejno i wyłożono boazerią, podłoga jest drewniana.

Ściany nawy na zewnątrz są oszalowane (listwowanie zakończone jest u góry deską podokapową wycinaną w ząbki) i wzmocnione lisicami. Szczyt frontowy oraz szczyt przedsionka są analogiczne – trójkątne ze schodkowymi bokami, oszalowane deskami w romby, zwieńczone balasami z kulami i kutymi, żelaznymi krzyżami. Stanowią przykład adaptacji na grunt architektury drewnianej elementów typowych dla świątyń murowanych w stylu neogotyckim.

Niewielkie otwory okienne są prostokątne, zamknięte dwuspadowo. Dachy nad nawą i przedsionkiem dwuspadowe, nad prezbiterium zakończony trójpołaciowo, ze wschodnią połacią przedłużoną nad zakrystię. Wszystkie pokryte czerwoną blachą. Na końcu kalenicy dachu nawy wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę, z latarnią, zwieńczona cebulastym, wydłużonym hełmem, pobitym blachą. Na szczycie ma żelazny, kuty krzyż. Szczyt nawy ozdabia sterczyna z kulą i krzyżykiem.

Ołtarz główny jest rokokowy (2 połowa XVIII wieku), w nim obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w drewnianej sukience i metalowych koronach, z tego samego czasu, malowany na desce. Dwa ołtarze boczne pochodzą z XIX wieku, w jednym znajdowała się ikona św. Mikołaja z XVIII wieku (obecnie w muzeum diecezjalnym). Na wyposażeniu kościoła jest jeszcze m.in. obraz Trójcy Św. z 1 połowy XIX wieku, puszka z 1 połowy XVII wieku – trybowana, z ażurowym zwieńczeniem w kształcie głów dwóch delfinów podtrzymujących krzyż (pochodzi z kościoła parafialnego w Dubie), XVIII-wieczny, gładki kielich oraz unicki, metalowy krzyż ołtarzowy z XVIII/XIX wieku.

Na cmentarzu cerkiewnym znajduje się nagrobek Wiktorii z Behrendsów Łaskiej (zm. 1834) – klasycystyczny, kamienny, w kształcie obelisku na czworobocznym postumencie z draperiami i akroteriami.



Źródła:

  1. Jan Górak, Dawne cerkwie drewniane w woj. zamojskim, Zamość 1984

  2. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII, z. 17 – Tomaszów Lubelski i okolice, Warszawa 1982

Grafika losowa