Dzisiejsza data:

           To jedna z kilku pounickich, drewnianych świątyń w powiecie parczewskim.

          Już w XVI wieku istniała w Rudnie (dzisiaj gmina Milanów) cerkiew prawosławna – w 1550 na jej wybudowanie zezwolił król Zygmunt August. Po unii brzeskiej parafia stała się unicką. Obecna, pierwotnie unicka świątynia została wybudowana w latach 1817 - 1818. W 1875, w związku z prześladowaniem grekokatolików przez carat (ci z Rudna byli poddawani najokrutniejszym torturom i represjom), zamieniona na cerkiew. Została rekoncyliowana w 1915 a w 1919 erygowano parafię katolicką. Wtedy zapewne kościół przekształcono, pozbawiając go elementów cerkiewnych.

Świątynia jest orientowana, drewniana o konstrukcji zrębowej i oszalowana, bezkopułowa, jednonawowa. Zachowuje pierwotny, charakterystyczny dla kościoła wschodniego trójpodział: prezbiterium, nawa, babiniec (pomieszczenie dla kobiet), ale wyglądem zewnętrznym niewiele różni się od bezwieżowego kościoła katolickiego. To typ cerkwi najbardziej uproszczonej, należącej do tzw. grupy radzyńskiej. Tworzą ją świątynie na obszarze Radzyń PodlaskiParczewBiała Podlaska, ich cechą charakterystyczną jest babiniec, nawa i prezbiterium równej wysokości, przykryte wspólnym dachem.

Sklepienie (beczkowe i połówki sklepienia odcinkowego) ozdabiają gzymsy z ząbkowaniem. W klasycystycznym (1818) ołtarzu głównym znajdują się obrazy z tego samego okresu – w centrum Przemienienie Pańskie, w skrzydłach bocznych Chrystus w Ogrójcu i św. Piotr. Ołtarze boczne są XIX-wieczne. Barokowe – krucyfiks i większość lichtarzy.

Obok kościoła stoi prawdopodobnie XVIII-wieczna, drewniana dzwonnica – wzorowana na tej z Parczewa. Kwadratowa, z dolną kondygnacją zrębową a górną, węższą, o konstrukcji słupowo-ramowej, kryta gontem. Z każdego boku otwarta jest arkadami.

Podczas II wojny światowej kościół w Rudnie był świadkiem tragicznych wydarzeń – 30 maja 1940 Niemcy rozstrzelali w pobliskim lesie 53 osoby, w tym proboszcza Romana Ryczkowskiego.

źródła:

  1. Jan Górak, Typy i formy drewnianej architektury sakralnej Lubelszczyzny,

„Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1987, nr 3-4

  1. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T.8, z.14, Warszawa 1970

Grafika losowa