Kościół pod wezwaniem św. św. Piotra i Pawła w Kaniem

            Od początku XVII wieku istniała w Kaniem cerkiew greckokatolicka, parafię erygowano być może w 1647. Do 1739 świątynia znajdowała się w rękach bazylianów, w 1867 została przekształcona na prawosławną. Miejscowość Kanie była niegdyś znanym miejscem kultu związanym z cudownym obrazem Matki Boskiej Kaniowskiej. Zaginął on po tym, jak w 1915 został wywieziony do Rosji.

Parafię rzymskokatolicką erygowano w 1919. Obecny kościół został wybudowany w latach 1937 - 1938 na miejscu dawnej cerkwi, według projektu inż. Włodzimierza Woyciechowskiego – syna właścicielki majątku Kanie.

Jest on drewniany, na podmurówce. Korpus ma trójnawowy, na planie prostokąta. Prezbiterium jest węższe, zakończone wielobocznie, z prostokątną zakrystią z boku. Od frontu wznosi się czterokondygnacyjna wieża o lekko pochyłych ścianach (zwężająca się ku górze uskokowo). Kondygnacje wydzielone są wysokimi daszkami okapowymi o wygiętych połaciach, na szczycie cebulasty hełm. Dach nad korpusem jest jednokalenicowy, stromy, dwuspadowy o wygiętych połaciach (z wieżyczką na sygnaturkę na szczycie), przedłużony nad zakrystię, nad prezbiterium zakończony wielobocznie. Prezbiterium ponadto przedzielone wydatnym dachem okapowym także o wygiętych połaciach, który osłania szeroki podcień wsparty na drewnianych słupach. Wszystkie dachy kryte blachą.

Ołtarze zostały przeniesione z rozebranej cerkwi pounickiej. Główny ma charakter barokowy, dwa boczne zawierają barokowe fragmenty (około 1700). Do zabytkowego wyposażenia należy barokowy krucyfiks (XVIII wiek) i rokokowy kielich (około połowy XVIII wieku) z nowszą czaszą i puncami Gdańska.

źródła:

1. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. VIII, z. 5 - powiat chełmski, Warszawa 1968

2. G. Ruszczyk, Drewniane kościoły w Polsce 1918-39. Tradycja i nowoczesność, Warszawa 2001