Szpital bazyliański w Chełmie

           Pierwsze wzmianki o szpitalu bazyliańskim na Górze Chełmskiej pochodzą z 1. połowy XVIII wieku. Pierwotny budynek był parterowy, po przejęciu go (wraz z całym zespołem katedralnym) władze cerkiewne dobudowały drugą kondygnację. Po gruntownym remoncie zrujnowanego obiektu, przeprowadzonym w latach 1993-1999, mieściła się tu chełmska delegatura Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie.

           Budynek jest murowany, ma rzut wydłużonego prostokąta, wkomponowany jest w stok wzgórza (obie kondygnacje dostępne są z poziomu gruntu). W zachodniej części ściany południowej znajduje się dwuosiowy ryzalit, zwieńczony trójkątnym szczytem. Od strony północnej, gdzie znajduje się główne wejście do budynku, odtworzono ganek wsparty na filarach, również zwieńczony trójkątnym szczytem. Odtworzony został także klasycystyczny wystrój zewnętrzny (z czasów przebudowy w 2. połowie XIX wieku) w postaci boniowania, gzymsów i profilowanych obramień okiennych. Wewnątrz budynek jest dwutraktowy, z sienią na osi i parą pomieszczeń po obu jej stronach.

źródła

1. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. VIII, z. 5 - powiat chełmski, Warszawa 1968

2. S. Korpysz, Z. Lubaszewski, Obiekty zabytkowe Chełma i powiatu chełmskiego: zabytki architektury i budownictwa, Chełm 2009