Dzisiejsza data:

Kościół pod wezwaniem św. Trójcy w Rokitnie

Parafię unicką w Rokitnie erygowano w 1699 (uposażenie potwierdzone przez Augusta II).

          W 1704 wzniesiono cerkiew ufundowaną przez Trochima Zachara. Przetrwała ona do 1859, kiedy została rozebrana. Nową wybudowano w latach 1852-1859, po 1874 (prześladowanie unii przez carat) została zamieniona na cerkiew prawosławną. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 przejął ją kościół rzymskokatolicki, parafię erygowano w 1919 roku.

          

Kościół św. Trójcy, dawna cerkiew

Jest to świątynia orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej (zrąb z bali sosnowych), obustronnieoszalowana, na podmurówce z cegły. Zbudowana na planie zbliżonym do krzyża greckiego. Ramiona wschodnie (prezbiterium) i zachodnie (babiniec) są dwukrotnie dłuższe od pozostałych (nawy boczne). Ramiona boczne i prezbiterium są zamknięte prostokątnie i zwieńczone na zewnątrz trójkątnymi szczytami. Prezbiterium ujęte jest po obu stronach czworobocznymi zakrystiami. Do babińca przylega kwadratowa kruchta, nad kruchtą wznosi się kwadratowa wieża o konstrukcji słupowo-ramowej i dwóch uskokowo zwężających się ku górze kondygnacjach. Wieża nakryta jest ostrosłupowym hełmem.

Elewacja tylna kościoła św. Trójcy

Dwuspadowe dachy kościoła kryte są blachą, na ich skrzyżowaniu, nad nawą główną, wznosi się pozorna, ośmioboczna kopuła na bębnie. Zakończona jest ona wysoką ślepą latarnią na planie kwadratu o ściętych narożach. Zwieńczenie latarni stanowi cebulasty hełm z krzyżem na kuli. Niższe od zrębu zakrystie przykryte są dachami dwupołaciowymi. Kopuła oparta jest na podwieszonych więzarach, nad i pod którymi półkoliste krążyny. Pozostałe dachy mają konstrukcję krokwiowo-stolcową. Elewacje zwieńczone są gzymsem z szerokim fryzem wycinanym z desek. Okna zamknięte są półkoliście, mają ozdobne, w górze gwiaździste obramienia. Okulusy znajdujące się w trójkątnych szczytach mają gwiaździste obramienia dookoła. Prześwity dzwonne i okna w wieży są prostokątne, te drugie w górnej kondygnacji zamknięte łukiem odcinkowym.

Wnętrze przykryte jest stropem, w ramionach płaskim, w nawie głównej odeskowaną, ślepą kopułą. Podłoga deskowa, prezbiterium wydzielone jej dwustopniowym podwyższeniem. Chór muzyczny nadwieszony nad kruchtą (stanowiący pierwszą kondygnację wieży), z prostym parapetem, otwarty jest całą szerokością na babiniec.

Ołtarze pochodzą z lat 20-tych XX wieku, do ich konstrukcji użyto zapewne elementów barokowych (1 połowa XVIII wieku). Ołtarz główny, z kompozytowymi kolumienkami i obrazem Trójcy Świętej (połowa XIX wieku), ujęty jest w akantowe uszy z taśmą. W zwieńczeniu ma przerwany trójkątny naczółek i akantowy kartusz z Okiem Opatrzności. Ołtarze boczne mają formę rozbudowanych ram z wici akantu i winnej latorośli, zwieńczonych koronami, a w zwieńczeniach pounickie obrazy (2 połowa XVIII wieku): w lewym jest to malowany na desce św. Józef z Dzieciątkiem, w prawym św. Piotr. Ambona na kanelowanym trzonie również pochodzi z okresu międzywojennego. Na obrazie przedstawiającym Chrystusa ukrzyżowanego (tempera na desce) widnieje inskrypcja, podpisana przez Zachara Trochima: "Roku Pańskiego 1704 dnia 9 marca postawił ten dom Boży na cześć i chwałę Panu Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu, Najświętszej Maryi Pannie i wszystkim Świętym Aniołom Bożym na odpuszczenie grzechów”. Są jeszcze m. in. barokowe lichtarze i krucyfiks.

     

           Przy kościele znajduje się nagrobek gen. Iwana Nikołajewicza Jazykowa-Poleszko (zm. w 1906). Ma on formę krzyża z różowego granitu posadowionego na prostokątnym postumencie, otoczony jest secesyjną kutą balustradą.

Grota maryjna

          Naprzeciwko kościoła stoi kapliczka przydrożna (koniec XVIII/1 połowa XIX wieku). Jest murowana z cegły i otynkowana, na planie kwadratu, z trójkątnym szczytem i półkoliście zamkniętą niszą od frontu, w dolnej kondygnacji.

Źródła:

1. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII, z. 2 - powiat Biała Podlaska, Warszawa 2006

2. Janusz Maraśkiewicz, Aneta Semeniuk, Drewniane budownictwo sakralne. Powiat Biała Podlaska, Lublin 2001

Grafika losowa